Spasmodische dysfonie: Welke ziekenhuizen voeren de medische ingreep uit
Nederland telt vier ziekenhuizen waar een chirurgische ingreep voor mensen met spasmodische dysfonie wordt uitgevoerd. Naast LUMC in Leiden zijn dit: VUmc in Amsterdam, Radboudumc in Nijmegen en Meander Medisch Centrum in Amersfoort. Tijdens de ingreep wordt een deel van de stembandspier verwijderd, waardoor patiënten niet langer afhankelijk zijn van botulinetoxine-injecties.
VUmc in Amsterdam
In VUmc voerde KNO-arts Rico Rinkel de medische ingreep zo’n tien jaar geleden voor het eerst in Nederland uit. Inmiddels hebben hij en zijn collega Christine van Gogh de ingreep bij zo’n vijftig patiënten uitgevoerd.
Volgens Rico Rinkel bereiken patiënten na de operatie gemiddeld ongeveer 85 procent van het stemniveau, dat zij hadden tijdens de goede fase van de botulinetoxine-behandeling. “Bij vier patiënten was het resultaat na de eerste ingreep onvoldoende. Zij ondergingen een tweede operatie. Direct na de operatie schommelt het stemniveau sterk, maar na vier maanden is de stem vrijwel altijd stabiel.”
Patiënten die geen baat hebben bij botulinetoxine-injecties, komen ook niet in aanmerking voor de medische ingreep. Rinkel: “Als botulinetoxine niks doet op de stembandspieren, dan zal een operatie aan die spieren ook niets uithalen. Dan zijn andere spieren aangedaan of is sprake van een tremor of het staccato praten dat wordt veroorzaakt door iets anders dan spasmodische dysfonie.”
“We volgen de patiënten door middel van clinical outcome research, vooral om de resultaten op de lange termijn te bepalen. Over de korte termijn zijn voldoende onderzoeksuitkomsten bekend”, concludeert Rinkel.
De wachtlijst voor deze medische ingreep is binnen VUmc op dit moment zes maanden. “Maar door het sterk wisselende aantal aanmeldingen kan die over twee maanden zomaar langer zijn”, benadrukt Rico Rinkel.
LUMC in Leiden
In Leiden opereert dr. Ton Langeveld gemiddeld acht patiënten met spasmodische dysfonie per jaar. In totaal heeft Langeveld sinds 2013 31 patiënten met spasmodische dysfonie geopereerd. 32 Patiënten staan op de wachtlijst. Patiënten moeten gemiddeld een half jaar wachten, voordat zij in aanmerking komen voor de operatie.
Radboudumc in Nijmegen
KNO-arts dr. Guido van den Broek en drs. Jasmijn Herreur voeren de medische ingreep drie keer per jaar uit. Radboudumc verricht de operatie sinds drie jaar. De wachtlijst varieert van twee weken tot twee maanden. “Dit is afhankelijk van het aantal oncologie-operaties op dat moment. Die krijgen voorrang op deze medische ingreep”, vertelt KNO-arts dr. Guido van den Broek.
“Het grote voordeel van de medische ingreep is dat patiënten geen repeterende botulinetoxine-injecties meer nodig hebben. Nadeel is dat de meeste patiënten met botulinetoxine-injecties een iets betere stem hebben. Maar de constante kwaliteit van de stem heeft bij alle patiënten toch de voorkeur”, concludeert Van den Broek.
Radboudumc monitort de resultaten, maar gaat pas over tot wetenschappelijk onderzoek als het aantal patiënten groeit. Van den Broek: “Dat heeft met negen patiënten nog geen zin.”
Meander Medisch Centrum in Amersfoort
De operatie wordt ook uitgevoerd door Meander Medisch Centrum in Amersfoort. Hoe vaak per jaar was bij het ter perse gaan van het tijdschrift niet bekend. Ook is niet duidelijk of de ingreep gepaard gaat met wetenschappelijk onderzoek